در دنیای امروز که تولید و عرضه کالا از اهمیت بالایی برخوردار است، توسعه روابط تجاری تا حد زیادی به داشتن یک روش حمل و نقل مناسب و کارآمد بستگی دارد. حمل و نقل بین المللی کالا دارای قوانین و اصول ثابتی است که باید رعایت شود و نیازمند انتخاب بهترین روش بر اساس وضعیت زیرساخت ها و امکانات کشورهاست. برخی کالاها نیز نیازمند رعایت پروتکل ها و روش های خاصی هستند که نیازمند دانش کافی هستند. علاوه بر این، در دنیای تجارت، حفظ سرعت در روابط تجاری مهم است. در این راستا به انواع قراردادهای حمل و نقل بین المللی کالا و کاربرد آن در این مقاله می پردازیم.
موسسه حقوقی کریمی و همکاران دارای تیمی متشکل از مشاوران، کارشناسان و وکلای واجد شرایط در زمینه های مختلف حقوقی از جمله حقوق مالی و بازرگانی می باشد و در تنظیم قرارداد حمل و نقل برای حمایت از منافع شما در انعقاد قراردادها کمک می کند.
حمل و نقل کالا
مطابق قوانین و مقررات ایران، حمل و نقل کالا در محدوده قوانین داخلی مانند قانون مدنی و قانون تجارت قرار گیرد. در حقوق تجارت، حمل و نقل بین المللی کالا قراردادی است که شامل شخصی می شود که در ازای هزینه ای از پیش تعیین شده، کالاهای خاصی را از مبدأ توافق شده به مقصد از پیش تعیین شده در مسیری توافق شده حمل می کند. در این گونه قراردادها، اگر مربوط به حمل و نقل افراد باشد، دو طرف هستند؛ شخص درخواست کننده حمل و نقل (که به عنوان فرستنده نیز شناخته می شود) و حامل. اگر قرارداد حمل و نقل مربوط به کالا باشد، شخص ثالثی نیز به عنوان گیرنده کالا در نظر گرفته می شود و در قرارداد ذکر می شود. حمل و نقل یک فعالیت تجاری محسوب می شود و به این ترتیب باید اصول و قوانین مربوطه به آن رعایت شود.
قرارداد حمل و نقل هوایی بین المللی
این قرارداد مسئولیت تنظیم حمل و نقل کالا و محموله ها از طریق هوایی را بر عهده دارد و اطمینان حاصل می کند که همه طرف های درگیر در فرآیند حمل و نقل از قوانین و مقررات کامل پیروی می کنند. دستورالعمل های کامل حمل و نقل کالا با هواپیما از جمله ترانزیت هواپیما در کشورهای مختلف، راهنمایی هواپیما و استفاده از فرودگاه ها در کشورهای مبدا، مقصد و مسیر را پوشش می دهد.
حمل و نقل هوایی یکی از سریع ترین و کارآمدترین راه ها برای حمل و نقل کالا به ویژه کالاهای با ارزش یا شکننده است. اما برای اطمینان از تحویل ایمن و به موقع این گونه کالاها، رعایت کلیه مقررات الزامی است. بنابراین، یک قرارداد حمل و نقل هوایی بین المللی اغلب مورد نیاز است. این قرارداد تضمین می کند که کالا از هرگونه آسیب یا فساد احتمالی در حین حمل و نقل محافظت می شود و درک روشنی از مسئولیت هر یک از طرفین درگیر ارائه می دهد. به طور کلی، این قرارداد با هدف ارائه یک چارچوب کامل برای حمل و نقل کالا از طریق هوایی است که ایمنی، کارایی و تحویل به موقع کالا را در بر می گیرد.
قرارداد حمل و نقل دریایی بین المللی
این قراردادها برای تجارت هایی که نیاز به حمل و نقل کالا از طریق دریا دارند ضروری است. این روش گزینه ارجح برای مبادلات تجاری بزرگ است زیرا؛ ظرفیت بالایی برای حمل کالاهای بزرگ فراهم می کند که سایر روش های حمل و نقل نمی توانند با آنها مطابقت داشته باشند. همچنین زمانی که کشورها فاقد اتصالات مستقیم زمینی هستند یا به دلایل مختلف از آنها اجتناب می کنند مفید است. با این حال، قبل از انعقاد چنین توافقی، هر دو طرف باید به جزئیات مختلف حمل و نقل دریایی توجه زیادی داشته باشند. این شامل نوع کشتی مورد استفاده، مسیر طی شده، زمان مورد نیاز برای حمل و نقل و هزینه های مربوطه است. علاوه بر این، طرفین باید خطرات احتمالی مرتبط با این نوع حمل و نقل مانند دزدی دریایی، شرایط نامساعد جوی و تاخیر در تحویل را نیز در نظر بگیرند.
برای اطمینان از حمل و نقل روان و ایمن کالا، داشتن یک قرارداد حمل و نقل دریایی به خوبی تنظیم شده ضروری است. قرارداد باید مسئولیت های هر دو طرف را مشخص کند، شرایط پرداخت را مشخص کند و مکانیزمی برای حل و فصل اختلافات ارائه دهد. همچنین باید شامل مقرراتی برای پوشش بیمه ای، مسئولیت و غرامت برای هر گونه خسارتی باشد که ممکن است در طول حمل و نقل رخ دهد.
قرارداد حمل و نقل جاده ای بین المللی
این یک توافق نامه قانونی است که برای انتقال کالا و محموله از طریق شبکه های جاده ای بین کشورها ایجاد شده است. این یکی از رایج ترین و کاربردی ترین قراردادهای حمل و نقل بین المللی است. هدف از این قرارداد تنظیم و تعیین شرایط و ضوابط حمل و نقل بین المللی کالا از طریق جاده اعم از بسته بندی، بارگیری، تخلیه، ترانزیت و تحویل است.
کنوانسیون حمل و نقل جاده ای کالا کنوانسیونی است که ناظر بر حمل و نقل کالا از طریق جاده است و لازم الاجرا است. این کنوانسیون یک قرارداد بین المللی بین کشورهاست که چارچوب قانونی حمل و نقل کالا از طریق جاده را تعیین می کند. هدف آن تضمین ایمنی حمل و نقل جاده ای، جلوگیری از آسیب به کالاها و جبران هر گونه خسارتی است که ممکن است در حین حمل و نقل رخ دهد.
زمانی که طرفین این نوع قرارداد را منعقد می کنند، ملزم به رعایت مفاد این کنوانسیون هستند. این کنوانسیون قوانین مربوط به حمل و نقل کالا را تعیین می کند و دستورالعمل هایی را در مورد نحوه حمل کالا بدون ایجاد خسارت ارائه می دهد. جنبه های مختلف حمل و نقل از جمله نوع وسیله نقلیه مورد استفاده، وزن و حجم محموله، مسیرهای سفر و اسناد لازم را پوشش می دهد. علاوه بر این، قرارداد مسئولیت ها و تعهدات طرفین اعم از حامل و فرستنده را نیز در بر می گیرد. حمل کننده مسئول حمل و نقل ایمن کالا است، در حالی که فرستنده مسئول اطمینان از بسته بندی و برچسب گذاری مناسب کالا است. در این قرارداد همچنین مسئولیت طرفین در صورت آسیب یا مفقود شدن کالا در حین حمل و نقل مشخص شده است.
به طور کلی، قرارداد حمل و نقل جاده ای بین المللی و کنوانسیون حمل و نقل جاده ای کالا، اسناد قانونی اساسی هستند که حمل و نقل بین المللی کالا از طریق جاده را تنظیم می کنند. این توافقنامه ها ایمنی حمل و نقل جاده ای را تضمین می کند، از منافع هر دو طرف محافظت می کند و دستورالعمل های روشنی برای حمل و نقل کالا ارائه می دهد.
قرارداد حمل و نقل ترکیبی بین المللی
این یک قرارداد جامع بین یک فرستنده کالا و یک شرکت حمل و نقل است. این نوع قرارداد با استفاده از روش های متعدد حمل و نقل و چندین وسیله نقلیه برای انتقال محموله به مقصد نهایی، حمل و نقل کالا از مرزهای بین المللی را تسهیل می کند. انتخاب روش های حمل و نقل و وسایل نقلیه بر اساس عوامل مختلفی از جمله نوع کالای مورد حمل، نیاز مشتری و ایمنی حمل و نقل تعیین می شود. در عمل، فرستنده کالا اطلاعات دقیقی از محموله شامل وزن، حجم و حساسیت کالا به شرایط محیطی در اختیار شرکت حمل و نقل قرار می دهد. سپس شرکت حمل و نقل بهترین روش‌های حمل و نقل مانند هواپیما، کشتی یا کامیون را تعیین می‌کند و برای اطمینان از تحویل ایمن و به موقع کالا، مناسب‌ترین مسیرهایی را که باید دنبال کند، تعیین می نماید.
قراردادهای حمل و نقل بین المللی ترکیبی مزایای قابل توجهی را هم برای فرستنده کالا و هم برای شرکت حمل و نقل فراهم می کند. فرستنده این انعطاف را دارد که مناسب ترین روش های حمل و نقل را انتخاب کند تا اطمینان حاصل شود که کالا به طور ایمن به مقصد می رسد، در حالی که شرکت حمل و نقل می تواند از تخصص خود برای بهینه سازی فرآیند حمل و نقل و به حداقل رساندن هزینه ها استفاده کند. در نهایت، این قراردادها فرستنده و شرکت حمل و نقل را قادر می سازد تا با همکاری یکدیگر از تحویل ایمن، کارآمد و به موقع کالا در سراسر مرزهای بین المللی اطمینان حاصل کنند.
اگر در مرحله تنظیم قرارداد حمل و نقل هستید و نیاز به مشاوره حقوقی دارید، می توانید با موسسه حقوقی کریمی و همکاران تماس بگیرید. تیم مشاوران، کارشناسان و وکلای حرفه ای متخصص ما می توانند به شما در این زمینه مشاوره حقوقی ارائه دهند.